Search

Publisher    :
Authors      :  Harpal Singh Pannu
Page           : 
Format       :   Hard Bound
Language   :   Punjabi 

Vishav Chintak Rabinder Nath Tagore by Harpal Singh Pannu Punjabi Biography book Online

Publisher    :
Authors      :   Harpal Singh Pannu
Page           : 
Format       :   Hard Bound
Language   :   Punjabi 

Rajasthani Katha Sagar by Harpal Singh Pannu Punjabi Biography book Online

Publisher    :
Authors      :   Harpal Singh Pannu
Page           : 
Format       :   Hard Bound
Language   :   Punjabi 

Sri Jap Nissan by Harpal Singh Pannu Sikhism Steak book Online

Publisher    :
Authors      :   Harpal singh Pannu
Page           : 
Format       :   Hard Bound                             
Language   :   Punjabi 

Iran te Irani by Harpal Singh Pannu  Punjabi Prose book Online

Publisher    :
Authors      :   Harpal singh Pannu
Page           : 
Format       :   Paper Back                               
Language   :   Punjabi 

John toh Malala Tak  by Harpal Singh Pannu  Punjabi Prose book Online

Publisher    :
Authors      : Harpal Singh Pannu
Page         : 
Format       :   
Language     :    

Art Ton Bandgi Tak by Harpal Singh Pannu Punjabi Others book Online

Publisher    :
Authors      :   Harpal Singh Pannu
Page           : 
Format       :   Hard Bound
Language   :   Punjabi 

Bhai Roop Chand  by Harpal Singh Pannu Punjabi Biography book Online

Publisher   :
Authors      :  Harpal Singh Pannu 
Page         : 
Format       :  Hard Bound
Language   :  Punjabi

Lanka da Cheeta Parbhakaran by Harpal Singh Pannu  Punjabi Biography book Online

Publisher   :
Authors      :  Harpal Singh Pannu
Page           :
Format       :  Hard Bound
Language   :  Punjabi

Pathar Toh Rang Tak by Harpal Singh Pannu Punjabi Biography book Online

 

Publisher    :
Authors      :   Harpal Singh Pannu
Page           : 
Format       :   Hard Bound
Language   :   Punjabi

Bharat Da Puratan Dharam by Harpal Singh Pannu Punjabi History book Online

 

Publisher    :
Authors      :   Harpal SIngh Pannu
Page           : 
Format       :   Hard Bound
Language   :   Punjabi 

Publisher    :
Authors      :   Harpal SIngh Pannu
Page           : 
Format       :   Paper Back
Language   :   Punjabi 

Ik desh da janam by Harpal SIngh Pannu Punjabi Prose book Online

"ਇਕ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਜਨਮ" ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪੰਨੂੰ ਜੀ ਦੀ ਲਿਖੀ ਯਹੂਦੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਗਾਥਾ ਹੈ। ਯਹੂਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਾਰੇ ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਲਿਖੀ ਇਕੱਲੀ ਕਿਤਾਬ ਹੈ। ਯਹੂਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਨਹੀ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਮਤਰੇਆ ਵਾਲਾ ਸਲੂਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਸਹਿੰਦੇ ਉਹ ਸਭ, ਜਾਂਦੇ ਤਾਂ ਜਾਂਦੇ ਵੀ ਉਹ ਕਿੱਥੇ? ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਵਿਚ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਯਹੂਦੀ ਜਾ ਵੱਸ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣਾ ਧਾਰਮਿਕ ਦੇਸ਼ ਮੰਨਦੇ ਸਨ। ਸਮੱਸਿਆ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਜਦ ਅਰਬਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਅਨੁਪਾਤ ਵਧਣ ਲੱਗਿਆ। ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਦੇਸ਼ ਨਹੀ ਤੇ ਜੋ ਸੀ ਉੱਥੇ ਵੀ ਵੱਸ ਜਾਣਾ ਸੋਖਾ ਨਹੀ। ਫਿਰ ਇਥੋਂ ਯਹੂਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ। ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਭਾਵਾਂ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਪਿੱਤਰੀ ਦੇਸ਼ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਮੁੜਨ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਤੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਸਟੇਟ ਬਣਾ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਮਰ ਖੱਪ ਗਏ। ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦੇ ਰੇਗਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਭੁੱਖਮਰੀ, ਪਿਆਸ ਦੀ ਭੇਟ ਚੜ ਗਏ। ਪਰ ਗੋਲਡਾ ਮੀਰ ਦੇ ਇਕ ਕਥਨ ਅਨੁਸਾਰ "...............ਇਕ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੰਮਣ, ਪੀੜਾ ਹੋਲਨਾਕ ਤਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਪਰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰਨੀਆਂ ਪੈਣਗੀਆਂ।" ਇਕ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਜਨਮ ਸੋਖਾ ਕੰਮ ਨਹੀ ਸੀ। ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਉੱਚ ਕੋਟੀ ਦੇ ਲੀਡਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ। ਬਰਲ, ਗੋਲਡਾ ਮੀਰ, ਹਰਜਲ, ਮੋਸ਼ੇ ਲਿਲਿਅਨ, ਸਿਰਕਿਨ, ਸਜ਼ਰ, ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਸੀ। ਗੋਲਡਾ ਮੀਰ ਨੂੰ "ਦ੍ਰਿੜ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਵਾਲੀ ਤੇ ਮੂੰਹ ਬੋਲਣ ਵਾਲੀ ,ਚਾਂਦੀ ਰੰਗੇ ਜੂੜੇ ਵਾਲੀ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਦਾਦੀ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਗੋਲਡਾ ਮੀਰ ਨੇ ਸਾਰਾ ਜੀਵਨ ਯਹੂਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਹਰਜਲ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਸਟੇਟ ਦਾ ਪਿਤਾਮਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਉਹ ਅਜ਼ਾਦੀ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਨਾ ਦੇਖ ਸਕਿਆ। ਹਰਜਲ ਇਕ ਤਗੜੀ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਵਾਲਾ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਲੀਡਰਾਂ ਦੇ ਉਮਰਾ ਲੰਮੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਪਿੱਛੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ? ਮੈਨੂੰ ਇਸਦਾ ਕਾਰਨ "ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ" ਨਜ਼ਰ ਆਇਆ। ਜਦ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਗੋਲਡਾ ਮੀਰ ਰੋ ਪਈ। ਕਿਸੇ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿਉਂ ਰੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਗੋਲਡਾ ਮੀਰ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਜਿਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਪਰ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਵਿਛੜ ਗਏ।
ਇਕ ਵਾਰ ਸ਼ਾਇਨ ਤੇ ਸਿਰਕਿਨ ਦਾ ਆਪਸ ਵਿਚ ਵਿਵਾਦ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਸਿਰਕਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਆਪਾਂ ਕੰਮ ਵੰਡ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਚੀਜਾਂ ਹੈਗੀਆਂ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਤੁਸੀ ਲੈ ਲਵੋ। ਜੋ ਚੀਜਾਂ ਅਜੇ ਹਵਾ ਵਿਚ ਹਨ ਖਿਆਲੀ ਪੁਲਾਵ ਹਨ,ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਵੇਖਾਗਾ! ਇਹੋ ਜਹੇ ਲੀਡਰ ਕਿਸੇ ਤਰਹ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਢਿੱਲਾ ਨਹੀਂ ਪੈਣ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ਸੀ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਮਰਜੀਵਾਲੇ ਲੀਡਰ ਮਿਲੇ। ਗੋਲਡਾ ਮੀਰ ਆਇਰਨ ਲੇਡੀ ਉਹਨਾਂ ਚੋਂ ਇਕ ਸੀ। ਯਹੂਦੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਬਹੁਤ ਹੋਰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਤੇ ਪੜਨ ਦਾ ਮਨ ਕੀਤਾ।
1. This is our strength-collected paper's of Golda meir
2. The Angel- The Egyption spy who save Israel.
3. Lioness-Golda meir and the nation of Israel.
4. A land of our own.
5. As good as Golda.
ਜਿੱਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨੀਆਂ ਸਾਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿੱਖਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਉਂਝ ਤਾਂ ਰਸਤਿਆਂ ਵਿਚ ਹੀ ਰੁਲਦੇ ਰਹਿ ਜਾਵਾਂਗੇ। ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪੰਨੂੰ ਜੀ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇਕ ਵਧੀਆ ਦੇਣ ਹੈ ਇਹ ਕਿਤਾਬ।

Publisher    :
Authors      :  Harpal SIngh Pannu
Page           : 
Format       :   Hard Bound
Language   :   Punjabi

Mahabharat Ton Vishawyudh Tak by Harpal SIngh Pannu Punjabi Prose book Online

Publisher   :
Authors      :  Harpal Singh Pannu
Page           :
Format       :  Hard Bound
Language   :
"ਆਰਟ ਤੋਂ ਬੰਦਗੀ" ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪੰਨੂੰ ਦੀ "ਵਡੇਰਿਆਂ ਦੀ ਸਾਖੀ" ਲੜੀ ਦਾ ਭਾਗ - 2 ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਆਰਟਿਸਟ, ਭਾਈ ਲਕਸ਼ਵੀਰ ਸਿੰਘ, ਰਬਿੰਦਰ ਨਾਥ ਟੈਗੋਰ, ਫਰਾਜ ਕਾਫਕਾ, ਮਿਲੇਨਾ, ਹਾਫਿਜ ਸ਼ੀਰਾਜੀ, ਮੋਲਾਨਾ ਰੂਮੀ ਤੇ ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਜੀ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। 
ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਆਰਟਿਸਟ ਇਕ ਪੇਂਟਰ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚਲੀਆਂ ਕਈ ਆਰਟ ਗੈਲਰੀਆਂ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਵਿਚ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਰਿਹਾ।
ਭਾਈ ਲਕਸ਼ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ "ਜਪੁਜੀ ਸਾਹਿਬ" ਦਾ ਫਾਰਸੀ ਨਜ਼ਮ ਵਿਚ ਤਰਜਮਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਸੀ "ਮੁਨਾਜਾਤਿ ਬਾਮਦਾਦੀ"। ਭਾਈ ਲਕਸ਼ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਬਹੁਤ ਕਰੀਬੀ ਸਨ।
ਫਰਾਜ ਕਾਫਕਾ ਜਰਮਨ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਾ ਇਕ ਯਹੂਦੀ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਕਾਫਕਾ ਨੇ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਇਕ ਤਰਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨਾਲ ਲੜਦਿਆਂ ਗੁਜਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਛਪਵਾਉਣ ਤੋਂ ਵੀ ਡਰਦਾ ਰਿਹਾ। ਉਸਦੀ ਮੋਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦੇ ਦੋਸਤ ਨੇ ਉਸਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕਰਕੇ ਛਪਵਾਇਆ। ਫਰਾਜ ਕਾਫਕਾ ਦੀਆਂ ਮੈਂ ਤਿੰਨ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪੜੀਆਂ ਹਨ। metamorphosis ਤੇ The great wall of china, In the penal colony। ਕਾਫਕਾ ਦੀਆਂ ਜਿਆਦਾਤਰ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬਹੁਤ depressing ਹਨ। Metamorphorie ਖਾਸ ਕਰਕੇ।
ਮਿਲੇਨਾ ਨੂੰ ਕਾਫਕਾ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਿਲੇਨਾ ਨੇ ਖਤ ਲਿਖ ਕੇ ਕਾਫਕਾ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਇਕ ਕਹਾਣੀ ਟਰਾਂਸਲੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਇਜਾਜਤ ਮੰਗੀ। ਫਿਰ ਖਤਾਂ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਕਾਫਕਾ ਨੇ ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਮਿਲੇਨਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਇਥੇ ਹੀ ਖਤਮ ਨਹੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਜਿੰਦਗੀ ਦੇ ਕਈ ਸਾਲ ਜਰਮਨ ਤਸੀਹਾਂ ਕੈਂਪ ਵਿਚ ਗਏ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਉਸਦੀ ਜੇਲ ਵਿਚਲੀ ਸਹੇਲੀ ਮਾਰਗ੍ਰੇਟ ਬੂਬਰ ਨਿਉਸੇਨ ਨੇ ਉਸਦੀ ਜੀਵਨੀ ਲਿਖੀ।
ਹਾਫਿਜ ਸ਼ੀਰਾਜੀ ਇਕ ਫਕੀਰ ਸ਼ਾਇਰ ਸੀ। ਇਹ ਫਰੀਦ ਉਦਦੀਨ ਅੱਤਾਰ ਦੇ ਚੇਲੇ ਰਹੇ। ਜਿਨਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ "ਪੰਛੀਆਂ ਦੀ ਮਜਲਿਸ" ਜਗਦੀਪ ਵਲੋਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। 
ਮੌਲਾਨਾ ਰੂਮੀ ਵੀ ਇਕ ਫਕੀਰ ਸ਼ਾਇਰ ਸੀ। ਫਾਰਸੀ ਵਿਚ ਲਿਖਦੇ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਇਕ ਕਿਤਾਬ "ਮੌਲਾਨਾ ਰੂਮੀ" ਜੋ ਪਰਮਿੰਦਰ ਸ਼ੋਂਕੀ ਨੇ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤੀ ਸੀ ਤੇ ਇਕ ਕਿਤਾਬ ਮਸਨਵੀ ਹਿੰਦੀ ਵਿਚ ਪੜੀ।ਪਰ ਕਹਿੰਦੇ ਇਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਬੰਦਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਆਨੰਦ ਫਾਰਸੀ ਵਿਚ ਪੜ ਕੇ ਹੀ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। 
ਅੰਤ ਵਿਚ ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਜੀ ਬਾਰੇ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸ਼ੇਖ ਨਿਜ਼ਾਮੂਦੀਨ ਬਾਰੇ ਹੈ। ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਜੀ ਯੇ ਸ਼ੇਖ ਨਿਜ਼ਾਮੂਦੀਨ ਜੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਕਿੱਸੇ ਹਨ।
ਕਾਫੀ ਵਧੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-
ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਹਾਂ। ਮੈਂਨੂੰ , ਮੈਂ ਵਾਪਸ ਨਾ ਕਰ- ਰੂਮੀ।
ਇਕ 220 ਫੁੱਟ ਲੰਬੇ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਬੰਡਲ ਤੇ ਬਣਾਏ ਚਿੱਤਰਾਂ ਬਾਰੇ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਬਾਰੇ ਲਿੱਖਦਾ ਹੈ ਕਿ "ਅਚੇਤਨ ਦਾ ਉਛਾਲ ਬਾਹਰ ਚੇਤਨ" ਵਿਚ ਆ ਗਿਆ। 
ਕਿਤਾਬਾਂ ਜੋ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ।
1. ਦ ਰੋਮਨ ਟੇਲਜ਼
2. ਮੁਨਾਜਾਤਿ ਬਾਮਦਾਦੀ। (ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ)
3 . The trail by Kafka
4. Letter to milena by Kafka
5 . ਮਸਨਵੀ -ਮੋਲਾਨਾ ਰੂਮੀ
6. ਅਮਰਾਰਨਮਾ- ਅੱਤਾਰ

 

Publisher   :
Authors      :  Harpal Singh Pannu
Page           :
Format       :  Hard Bound
Language   :  Punjabi

Saver Toh Sham Takk by Harpal Singh Pannu Punjabi Biography book Online

 

Publisher  :
Authors     :     Harpal Singh Pannu (Prof.)
Page          : 
Format      :     Hard Bound
Language :      Punjabi

Gautam Ton Taski Tak by Harpal Singh Pannu Punjabi Biography book Online "ਇਕ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਜਨਮ" ਪੜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪੰਨੂੰ ਜੀ ਦੀਆਂ 4-5 ਕਿਤਾਬਾਂ ਹੋਰ ਲਿਆਂਦੀਆਂ । ਗੋਤਮ ਤੋਂ ਤਾਸਕੀ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਵਿਚ 10 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਲੇਖ ਹਨ। ਗੋਤਮ, ਬੁੱਧ, ਕਨਫਿਉਸ਼ਿਅਸ, ਨਾਗਸੈਨ, ਮਨਸੂਰ, ਰਾਇ ਬੁਲਾਰ, ਖਾਨ ਸਾਹਿਬ, ਭਾਈ ਮਰਦਾਨਾ, ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦੁਰ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ, ਰਾਮਪੁਤਿਨ, ਤਾਸਕੀ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਬਾਰੇ ਥੋੜਾ ਬਹੁਤ ਪਤਾ ਸੀ।ਕੁਝ ਦੇ ਨਾਮ ਨਵੇਂ ਸਨ। ਮਹਾਤਮਾ, ਗੋਤਮ, ਬੁੱਧ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਥੋੜਾ ਪਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਿਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਇ ਬੁਲਾਰ, ਖਾਨ ਸਾਹਿਬ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀ ਪਤਾ ਸੀ। ਪੜ ਕੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਇਹ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਨ। ਭਾਈ ਮਰਦਾਨਾ ਜੀ ਬਾਰੇ ਕਿਸ ਨੂੰ ਨਹੀ ਪਤਾ।ਇਕ ਸੰਖੇਪ ਬਿਉਰਾ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਰਦਾਨਾ ਜੀ ਬਾਰੇ ਪੜ ਕੇ ਕੁੱਰਮ ਦਰਿਆ ਕੰਡੇ ਜਾਣ ਦਾ ਮਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉੱਥੇ ਜੇ ਕੇ ਉਸ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਸਿਰ ਝੁਕਾਵਾਂ। ਰੂਸ ਦੇ ਚਰਚਿਤ ਸਾਧ ਰਾਮਪੁਤਿਨ ਦੇ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਜੀਵਨ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੈ। ਤਾਸਕੀ ਜੋ ਕਿ ਲੈਨਿਨ ਦਾ ਉਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਸੀ ਤੇ ਲੈਨਿਨ ਦੇ ਸਮਾਜਵਾਦ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਬਿਉਰਾ ਵੀ ਹੈ। ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪੰਨੂੰ ਜੀ ਦੇ ਲਿਖਣ ਦਾ ਢੰਗ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੈ। ਕੁਝ ਵੀ ਬੇਲੋੜਾ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀ ਹੁੰਦਾ ਕਿਤਾਬ ਵਿਚ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਇੰਝ ਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਪੜ ਕੇ ਪਤਾ ਚੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਗੇ ਕੀ ਪੜਨਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ੇ ਦੇ ਵਿਚ ਇਕ ਦਿਲਚਸਪੀ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿਚ ਜਸਬੀਰ ਮੰਡ ਦਾ ਅਧੂਰਾ ਛੱਡਿਆ ਨਾਵਲ "ਬੋਲ ਮਰਦਾਨਿਆ" ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਆਇਆ। ਰਾਮਪੁਤਿਨ ਤੇ ਤਾਸਕੀ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਡੂੰਘੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੜਨ ਦਾ ਮਨ ਵਿਚ ਆਇਆ।